Ăn Trộm
Họ Quốc ở nước
Tề rất giàu. Họ Hướng ở nước Tống rất nghèo. Hướng bèn sang nước
Tề hỏi cách làm giàu. Quốc bảo : - Ta chỉ khéo ăn trộm thôi.
Thoạt đầu ta ăn trộm một năm th́ đủ dùng, hai năm th́ thừa ăn, ba
năm th́ giàu to, từ đó trở đi tài sản ta có đến cả làng, cả tỉnh.
Hướng nghe nói, mừng lắm, nhưng khổ nỗi chỉ hiểu câu chuyện ăn trộm,
chớ không hiểu cái lối ăn trộm ra làm sao ? Lúc về, bèn trèo
tường, khoét ngạch, phàm cái ǵ mắt trông thấy, tay cầm được là
lấy tất. Hướng đi ăn trộm chưa được bao lâu, bị bắt quả tang,
thành phải tội, cả bao nhiêu của cải lúc trước khó nhọc kiếm ra
cũng đều bị tịch thu hết. Bấy giờ Hướng cho Quốc là đánh lừa ḿnh,
đến tận nơi trách. Quốc hỏi : - Anh ăn trộm thế nào chứ
? Hướng bèn thuật lại cung cách ăn trộm cho Quốc nghe. Quốc
nói : - Chết thật ! Cái lối ăn trộm của anh sai lầm đến như thế
kia ư ! Nầy để tôi bảo rơ cho mà biết. Trời có thời tiết, đất có
hoa lợi. Ta ăn trộm thời của trời, lợi của đất, sự thuận ḥa của
mưa gió, những sản vật của non sông, để ta cấy lúa trồng cây, xây
tường làm nhà, trên cạn th́ ta ăn trộm giống, chim muông, dưới
nước th́ ta ăn trộm loài tôm cá. Những cái ấy không có ǵ là không
phải của ăn trộm cả. Nầy lúa mạ, đất cát, cây cối, chim muông, cá , ba-ba đều là của trời sinh ra cả, há có phải của ta đâu. Song
ta ăn trộm của trời đất nên không có tai vạ ǵ. C̣n như vàng ngọc,
châu-báu, thóc lúa, của cải đều là người ta làm, kiếm ra mới có,
đâu có phải là của trời; anh ăn trộm những của ấy mà phải tội là
phải lắm, c̣n trách ǵ ai nữa ? Hướng nghe nói càng nghi hoặc
cho là Quốc lại nói dối ḿnh lần nữa, bèn qua nhà Đông Quách tiên
sinh đem câu chuyện lại hỏi. Đông Quách tiên sinh nói : -
Chính cả cái thân anh cũng là của ăn trộm nữa, nghĩa là trộm cái
khí âm, khí dương, đất, nước, gió, lửa ... ḥa hợp lại mà thành, mới có cái xác anh
! Huống chi ngoại vật, cái ǵ mà chẳng là
của ăn trộm hay sao ? Người ta mà cái ǵ cũng nhận là của ḿnh có,
đều là làm ra cả, th́ thật là sai lầm !
... |