CON ĐƯỜNG KHOAN
DUNG
Chúng ta không thể nào có
hạnh phúc, nếu trong tâm thức của mỗi chúng ta có quá nhiều ước
mơ. Bất cứ ước mơ nào cũng làm cho đời sống của chúng ta đều đi bị hỏng
đất.
Ta có những giấc mơ làm giàu, giấc mơ làm
những nhà tỷ phú. Chính giấc mơ nầy đă đưa ta chạy đua về hướng ấy, và đă giết
chết đời sống thanh thản và tự do của ta.
Không có nhà tỷ phú nào
không kiêu hănh về tiền bạc, nhưng chính niềm kiêu hănh ấy, lại tạo ra những sự
lo lắng, sợ hăi, nghi ngờ và bất hạnh cho họ.
Ở trên đời, không có nhà giàu nào bận rộn
đối với áo cơm, nhưng họ rất bận rộn đối với cách cất giữ tiền bạc, họ lo lắng
về sự mất mát tiền bạc và tài sản.. Những sự biến động
bất chừng của thị trường chứng khoán, hay bất cứ những sự biến động nào, đều
khiến cho họ ăn không ngon và ngủ không yên.
Trong tâm thức họ, những hạt giống nghi ngờ
và đề pḥng, chúng hoạt động hết sức mănh liệt và v́ vậy, họ tuy ở trên tiền
bạc, mà hạnh phúc hay b́nh an đối với họ quả thực là hết sức khan hiếm.
Có khi ta không ước mơ
làm người giàu, nhưng ước mơ làm người có nhiều quyền lực trong xă
hội. Chính ước mơ nầy
đă giết chết những tâm hồn thanh thản và tự do của ta. Tâm kiêu mạn ở trong mỗi
chúng ta thường làm sinh khởi những giấc mơ quyền lực cho ta và đưa ta chạy đua
theo hướng ấy.
Ở trên đời không có nhà quyền lực nào thực
sự có tự do. Và ở trong đời, không có người nắm quyền lực nào
là không sợ hăi. Ta có thể đặt câu hỏi rằng, ở trên đời, ai là người có
nhiều sự sợ hăi, lo lắng và đa nghi nhất? Trả lời chính xác
cho câu hỏi ấy, chính là những người nắm quyền lực. Tại
sao? V́ người đam mê quyền lực thường được dẫn khởi từ
ḷng tham và tâm kiêu mạn của họ. Ḷng tham thường dẫn
sinh sự lo lắng và sợ hăi. Ḷng tham giết chết sự tự do trong đời sống
của mỗi chúng ta. Và tâm kiêu mạn thường dẫn sinh cảm giác cô độc cho ta và giết
chết đời sống từ ḥa ở trong ta đối với mọi người
...
Ta muốn có một tâm hồn đẹp , th́ tâm hồn ta phải có đầy đủ bốn chất liệu : Từ,
Bi, Hỷ, Xả.
Ta có ḷng Từ là ta biết chăm sóc nỗi đau
của ḿnh và người khác, khiến cho những nỗi đau ấy không loan lỗ ra trên mặt ư
thức, cũng như trên những biểu hiện thực tế của thân và
ngữ.
Ta có ḷng Bi là ta biết làm giảm và triệt
tiêu khổ đau của ta và người, không phải chỉ ở mặt hiện tượng mà ở mặt bản chất;
triệt tiêu không phải chỉ mặt biểu hiện của ư thức mà ở mặt tích lũy của tâm
thức.
Ta có ḷng Hỷ là tâm ta không có những hạt
giống khoe khoan những ǵ tốt đẹp của ḿnh và tật đố hay ganh tỵ đối với những
ǵ tốt đẹp của người. Ta biết khắc phục những ǵ thấp kém nơi ta và tùy thuận
với những ǵ tốt đẹp của người.
Ta có ḷng Xả là ta có hành động để giúp
người, nhưng tâm không hề thủ lợi, không hề khởi lên những ư niệm về cái tôi và
cái của tôi.
Bốn chất liệu Từ, Bi, Hỷ, Xả nầy sẽ tạo nên
một tâm hồn và đời sống cao đẹp cho ta, không phải chỉ khi ta thức mà cả khi ta
ngủ, không phải chỉ trước mặt mọi người mà cả sau lưng mọi người, không phải chỉ
nơi nầy mà cả nơi kia, không phải chỉ đời nầy mà cả đời khác nữa.
Như vậy, Từ, Bi, Hỷ, Xả là chất liệu tạo
nên cái đẹp cho ta từ nội dung đến h́nh thức, từ thân thể đến tâm hồn. Cái đẹp
ấy, chính là cái đẹp của chân thiện và chân
mỹ.
Ta chỉ ước mơ mà không có phương pháp thực
hiện, th́ những ước mơ của ta chỉ là hăo huyền. Hạnh phúc đến
với ta chỉ là những kết quả của ước mơ. Kết quả ấy chỉ
xẩy ra cho ta khi nào ta có một tác nhân và tác duyên lành mạnh. Tác nhân
lành mạnh là tâm cao thượng và trong sáng nơi ta; tác duyên lành mạnh là thầy
ta, là những thiện hữu tri thức của ta đă tác thành và hỗ trợ cho ta khiến cho
tâm từ bi, tâm hỷ xả nơi ta càng lúc càng phát triển lớn mạnh làm dẫn sinh hoa
trái của hạnh phúc.
Hoa trái hạnh phúc đích thực chỉ có mặt,
khi tâm ta đă có đầy đủ chất liệu của khoan dung và độ lượng hay trí tuệ và từ
bi.